Mevcut resimler hastane ortamında çekilmiştir. Op.Dr. Alper Bayraktar muayenehane ortamında ameliyat gerçekleştirmemektedir.ESTETİK
Tetik Parmak
Trigger Finger (Tetik Parmak)
Başparmak veya diğer parmakları içeri çeken kirişlerinin kalınlaşma gösteren çeşitli hastalıkları sonucu bu kirişlerin avuç içinde geçtiği özel tünellerde takılması veya kilitlenmesine tetik parmak adı verilir.
Tedavi cerrahi olarak sıkışmanın meydana geldiği tünelin açılması ve sıkışan kirişin(tendonun) gevşetilmesi esasına dayanır.
Lokal anestezi ya da bölgesel uyuşturma ile kolun tamamının uyuşturulması ile yapılır. Çocuk hastalarda genel anestezi eşliğinde yapılır.
Karpal Tünel Sendromu
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal Tünel Sendromu bir ya da her iki elin ilk üç parmağını tutan ilerleyici özellik gösteren hareket sırasında etkilenen el parmaklarında, bazen de kola doğru yayılan ağrı ve uyuşukluğun arttığı bir durumdur. Genellikle elin ortasında bulunan median sinirin bası altında kalması sonucu ağrı, uyuşukluk ve güçsüzlükle kendini gösterir. Bu sinir bileğimizde Karpal Tünel olarak bilinen küçük bir kanaldan geçerek dağılır. Bu yüzden hastalıkta bu kanalın adı ile anılır.
Bu rahatsızlığın ilk başlangıç şekli, özellikle hanımlarda el bileğini kullanarak yapılan hareketli işlerde uyuşukluğun meydana gelmesi ve özellikle ilk üç parmakta elektrik çarpar gibi bir elektriklenmenin hissedilmesidir. Karpal Tünel Sendromu'nda hastalar genellikle geceleri ağrıların artmasından ve yanma tarzı bir acının kişiyi uykudan uyandıracak kadar fazla olmasından şikayet ederler. Tabiki bu durum hastalığın ilerlemesi ile doğru orantılı olarak farklılık arz eder.
Karpal Tünel Sendromu'na Kimlerde Rastlanır?
Genellikle 40 - 50 yaş arası hanımlarda daha sık görülür. Gerek iş icabı, gerek hobi olarak el bileğiyle tekrarlayan işlerle meşgul olanlar bu sendromun kurbanları olabilirler. Örnekleme yaparsak marangozlar, fırça kullanarak boya veya resim yapanlar, tenis oynayanlar, elleriyle sıklıkla bulaşık yıkayanlar, şöförler ve benzeri şekilde el bileğini tekrarlayan hareketlerle meşgul olanları sayabiliriz. Hanımlarda hamilelik sırasında da görülür. Bu durum geçicidir. Doğumu müteakiben birkaç hafta içerisinde normale döner. Ayrıca hipotiroidi olan kişilerde de geçici olarak rastlanabilir. Ayrıca alkol alanlarda, şeker hastalığı ve damarsal hastalıklarında normal durumlardan daha sık görülebilir.
Teşhis Nasıl Konulur?
Hastanın şikayetlerini anlatmasıyla klasik olarak teşhis konulabilir. Çünkü tipik bir öyküleri vardır; bunlar zaman zaman gelip geçici fakat genellikle giderek artan ilk üç parmağın yarısında uyuşukluk, ellerini biraz sallamak suretiyle geçen gece ağrıları, ilk yani başparmağa ait kaslarda erimeyi takip eden zamanlarda güçsüzlük. El ve kollarda uyuşukluk, ağrı kuvvet kaybı vardır. Hastanın muayenesi ile bu klasik şikayetler doğrulanır. İlave olarak el bileğinde karpal tünelin bulunduğu yere refleks çekici ile vurulduğunda, hasta el parmaklarında elektrik çarpma yani bir şok benzeri bir yanıt alınır. Bu Tinel's Sing olarak bilinir. EMG testi ile % 90 oranında kesin tanı konulabilir. Bazen hastalığın başlangıç döneminde, hastalar şiddetli ağrıdan şikayetçi olsalar bile EMG testi normal çıkabilir. Bu testin müsbet bir bulgu verebilmesi için hastalığın başlangıcından itibaren en az 1 - 6 ay bir süre geçmesi gerekir.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide esas olan Karpal tünelin sertleşebilmesidir. Bu da cerrahi olarak ligaman(bağ) kesilerek median sinir üzerindeki bası ortadan kaldırılır.
Konservatif Tedavi: Ancak orta veya hafif derecedeki ağrı ve uyuşukluk varsa konservatif tedavi denenebilir.Bu da geceleri elin yüksek bir yere konularak istirahata sevk edilmesi yanı sıra analjezik etkili antienflamatuar ve yanında yararının tartışıldığı özellikle içerisinde B6 vitamini bulunan B kompleks vitaminleri verilir. El ve kolundaki ağrı nedeni ile el bileğini sıkıca saran kişiler farkında olmadan sinire daha çok bası yaparak hastalığın daha hızla ilerlemesine bilinçsizce katkıda bulunmuş olurlar. Böylece daha kısa sürede adele erimesi gelişir. Gece ağrıları daha da artar.
Cerrahi Tedavi: İlaç tedavisi ile şikayetleri geçmeyen hastalara daha fazla zaman geçirmeden yani sinir harabiyeti daha fazla artmadan cerrahi tedaviye alınmalıdır. Cerrahi olarak sinir üzerindeki bası ortadan kalktığında sinir üzerindeki harabiyette daha fazla ilerlemeden duracaktır ve sinir fonksiyonda anlamlı iyileşme süratle görülecektir. Kesi elin orta hattında el kıvrım çizgileri arasında yapılmalıdır. Bu cerrahi müdahale için hastanın hastanede yatması gerekmez. Ayaktan gelen bir hastada lokal anestezi ile o bölge uyuşturulur. Kısa süre içerisinde median sinirin üzerindeki karpal ligaman (karpal bağ) kesilerek sinir serbestleştirilmiş olur. Bu müdahale klasik olarak yapıldığında biraz büyükçe kesi yapılır. Ancak günümüzde ameliyat mikroskobu ve mikrocerrahi teknik ile küçük bir kesi ile bu işlem gerçekleştirilmektedir.
Ameliyat sonrası takip
Genel olarak ameliyatı takip eden ilk iki gün eli istirahat ettirmeli ve yüksek bir yerde tutmalıdır. Eğer vaka çok geç gelmiş ve sinirdeki harabiyet çok ileri derecede ise uyuşukluk ve ağrı bir süre devam edebilir. Zaten günümüzde bu işlem Mikrocerrahi teknikleri ile yapılmakta olup muhtemel komplikasyonlar görülmemektedir. Ameliyat gecesinden itibaren nazik olarak eksersizlere başlanmalı, her bir parmağı ayrı ayrı oynatmalı ve yavaşça yumruk yapmalıdır.
İyileşme
Hastalar normal aktivitelerine 10 gün ile 3 hafta arasında dönebilirler. Periferik sinirler yaklaşık olarak her ay 1 cm kadar bir iyileşme gösterirler. Bundan dolayı sinirin harabiyet derecesine göre cerrahi müdahale sonrası iyileşme 6 ay ile 2 yıl arasında değişir. Geç kalındığında parmak kaslarında atrofi gelişmiş ise bu durum tekrar eski halini alması oldukça zordur. Yinede parmaklarındaki kuvvet kas erimesine rağmen eski gücüne kavuşabilir. Üç ay sonra tenis oynayabilir. Fakat yinede el bileği kuvveti harcayacağı durumlarda bileklik kullanılması tavsiye edilir.
Doğuştan El Anomalileri
Elin konjenital anomalileri doğumda var olan, el gelişimini etkileyen ve elin kullanımında belirgin problemlere neden olan deformitelerdir. Gelişen cerrahi teknikler ile beraber defektlerin çoğu, çok erken yaşta, hatta bazı hastalarda gebelikte ve diğerlerinde elin normal gelişimini ve fonksiyonunu bekleyerek 2 veya 3 yaşında düzeltilir.
Elin doğuştan olan şekil bozukluklarını cerrahi yöntemlerle kısmen ya da tamamen düzeltilebilir. Bunlar parmak eksiklikleri veya fazlalıkları, el ve parmak asimetrileri, elin ya da ön kolun kısmi gelişme kusurları, parmak kısalıkları, parmaklar arası yapışıklıklar (sindaktili) ve buna benzer kusurlar olabilir. Çocuk doğar doğmaz tedavi planlanmalı ve deformitenin cinsine göre değişen zamanlamayla tedavisi gerçekleştirilmelidir.
El Yaralanmaları:
El cerrahisinde en sık yapılan işlemler; kiriş, sinir, damar ve eklemlerin hasarını, kırılmış kemikleri ve yanıkları ve cilt yaralanmalarını onarmayı içerir. Modern teknikler cerrahın ciddi yaralanmalarda dahi fonksiyonu ve görüntüyü tekrar düzeltme kabiliyetini büyük oranda artırmıştır.
Şu anda plastik cerrahlar tarafından kullanılan teknikler arasında:
Greftleme: Hasarlı bölgeyi onarmak için vücudun sağlam bir bölümünden deri, kemik, sinir veya diğer dokuların naklidir.
Flep cerrahisi: Vücudun sağlıklı bir bölümünden hasarlı alana deriyi, alttaki yağ dokusu, kan damarları ve kas dokusu ile beraber taşımaktır.
Replantasyon veya transplantasyon: Mikroskop altında uygulanan aşırı derecede dikkatli ve ince bir cerrahi olan mikro cerrahiyi kullanarak kopmuş parmakları veya elleri tekrar yerine dikme işlemidir. Bu tür yaralanmalar geniş bir zaman dilimi içinde tekrarlayan birçok operasyona ihtiyaç duyabilirler.
El yaralanmaları acil olarak ya da geç dönem sekellerle başvurmalarına göre iki grupta incelenebilir.
Çoğunluklaiş kazaları sonucu oluşurlar. Basit cilt kesilerinden kiriş, kas, sinir, damar kesilerine, el kemik kırıklarına ve hatta parmak kopmalarına kadar gidebilen çok geniş bir grup yaralanma olabilir. Bu konuda tecrübesi olan, mikrocerrahi eğitimi ve sertifikası olan hekimlerce uygun koşullarda tedavi edilen acil yaralanma başvurularında sonuç hemen her zaman mükemmeldir.
Tedavi edilmemiş veya yanlış tedavi edilmiş olgularda ise hastalar sekeller ile başvurur. Bu durumda sadece yaralanma sonucu oluşan hasarla değil, kendi kendine oluşan iyileşme süreci ile ortaya çıkan, eklemsertleşmeleri, kirişlerin geri çekilme ve kısalmaları, sinirlerin onarılmaması sonucu oluşan his ve hareket kusurları, kasların çalışmaması sonucu oluşan hareket zayıflıkları ile de ilgilenilmesi gerekir. Bu ise tedavi başarısını olumsuz etkiler.
Birçok vakada, cerrahi sonucunda yaralanmış ellere önemli derecede duyu ve fonksiyon kazandırılabilir. Fakat iyileşme aylar sürebilir ve sıklıkla rehabilitasyona ihtiyaç duyulur.
Dupuytren Kontraktürü (Dupuytren Hastalığı)
Avuç derisinin altında, eldeki hassas yapıların zarar görmesini önleyen bir bağ doku kompleksi vardır. Dupuytren hastalığı, bu dokunun avuç içinde nohut büyüklüğünde şişlikler oluşturmasını ve kalınlaşmasını ifade eder. Avuç içinin cilt ve cilt altındaki dokusunun hastalığı olarak da bilinir. Zamanla bu kalınlaşma parmakların tam açılmasını engelleyecek kadar ilerleyebilir ve artabilir.
40–60 yaş arasında erkeklerde daha sık görülür ve erkeklerde daha hızlı seyreder. Parmakları avuca doğru bükme deformitelerine neden olur. Yüzük parmağı, serçe parmağı ve başparmak en sık tutulan parmaklardır.
Genellikle avuç içinde bir veya daha fazla deriye yapışık küçük topaklar oluşur. Bunlar zaman içine parmaklara uzanan bantlar haline gelir. Yavaş yavaş parmaklar içe doğru bükülür. Genellikle ağrı görülmez. Ancak elin düz olarak masa üzerine konulması mümkün olmamaya başlar. Zamanla el sıkışma, eli pantolon cebine sokma, eldiven giyme gibi günlük işler zorlaşır.
Avuç içindeki topakçıklar erken dönemlerde takip edilebilir. Topakçıklar bantlar oluşturup parmakları çekmeye başladıktan sonra cerrahi girişim ile avuç içindeki bağ dokusunun hastalıktan etkilenmiş kısımlarını çıkarmak gerekir. Ameliyat çok dikkatli yapılmalıdır, çünkü elin ve parmakların sinirleri çoğunlukla bu anormal dokuya sıkıca yapışmıştır Bazen ender olmak ile birlikte hastalık nüks edebilir.
Ameliyattan sonra kısa süreli bir atel uygulaması ve fizik tedavi sonucu daha olumlu hale getirebilir.
